Voor Spanjaarden is de siesta een belangrijk moment van de dag, het is een onderdeel van de Spaanse cultuur. Als je al eens op vakantie geweest bent in Spanje, zal je dat vast wel gemerkt hebben.
Winkels, kantoren, banken, overheidsdiensten en musea sluiten. Dorpen en steden liggen er verlaten bij. Ook loodgieters, metselaars, kappers, landbouwers of … leggen hun werk neer. Want in Spanje houden heel veel mensen nog altijd tussen 14 en 17 uur hun dagelijkse siesta. Grotere supermarkten en horecazaken blijven meestal wel open in de namiddag.
Inhoudsopgave:
- Wat betekent het woord siesta?
- Wat is dat… een siesta?
- Hoelang duurt een siesta?
- Is het houden van een siesta gezond?
- Tips voor een goede en gezonde siesta
- Gaat de siesta afgeschaft worden in Spanje?
Wat betekent het woord siësta?
Het woord siësta is afgeleid van het Latijnse sexta [hora] (“het zesde [uur]”): de Romeinen telden hun uren vanaf zonsopkomst. Het zesde uur was voor hen daardoor het middaguur. (bron: Wikipedia)
Hoe schrijf of zeg je siesta in andere talen?
- in het Spaans is het ‘una siesta’,
- in het Nederlands schrijf je ‘een siësta’
- in het Frans ‘une sieste’
- in het Italiaans is het net als in het Spaans ‘una siesta’
- in het Engels wordt het ‘a siesta’
Wat is een siesta?
Een siësta is een lange middagpauze, vaak met een kort middagdutje, dat meestal direct na de lunch gehouden wordt als de zon haar hoogste punt bereikt heeft. Dit is een veel voorkomende traditie in warme landen, die tegenwoordig in Europa vooral nog in Spanje in ere gehouden wordt. Het woord Siesta wordt dan ook vooral met Spanje geassocieerd. In Portugal en andere delen van Zuid-Europa bestaat die gewoonte ook wel, maar in veel mindere mate. In tropische landen (buiten Europa dus) komt de gewoonte om dagelijks een siesta te houden op het heetste deel van de dag en de tijd na de lunch rustend of slapend door te brengen wel nog veel voor.
Hoelang duurt een siesta?
Mensen denken vaak dat het middagdutje langer dan een uur duurt, waarschijnlijk omdat de middagpauze of de siesta zolang duurt. Maar dat klopt niet. Officieel duurt een siesta middagdutje maar tussen de 20 en 30 minuten, een zogenaamde powernap. Hierbij is het gebruikelijk om eventjes onderuitgezakt op een comfortable stoel of zetel te gaan uitrusten met de ogen gesloten. Mocht dat niet lukken, dan is op bed gaan liggen uiteraard ook mogelijk. Of in de hangmat of ligstoel in de tuin. Het belangrijkste is dat je in volledige stilte eventjes helemaal tot rust kan komen.
Naar Spaanse gewoonten is het dan ook niet gebruikelijk of zelfs ongepast om tussen de uren van de siesta iemand op te bellen of ergens te gaan aankloppen/aanbellen aan de deur.
In het algemeen duurt ‘de siesta’ in Spanje gemiddeld van 14u tot 17u. Soms sluiten winkels ofzo ook al wat vroeger, om 13u of 13.30u en zijn dan om 16u of 16.30u weer open. Banken (en sommige ander overheidsdiensten) werken vaak alleen maar tot 14u en gaan na de siesta niet meer terug open. Toch iets om rekening mee te houden in je planning.
Is het gezond om een siesta te houden?
Onderzoek heeft aangetoond dat het houden van een siësta erg gezond is.
De Spanjaarden wisten dit al langer natuurlijk, maar Amerikaanse wetenschappers zijn het er nu ook over eens dat het regelmatig houden van een siesta goed is voor de mens. En dat middagdutjes of powernaps grote voordelen hebben voor de prestaties en de gezondheid van mensen.
Een siesta met middagdutje zou volgens de onderzoekers goed zijn voor het immuunsysteem en de gezondheid in het algemeen. Volgens de onderzoekers is een kleine siesta van 30 minuten voldoende om het lichaam helemaal tot rust te laten komen en weer op te laden. En het kan zelfs ook de nachtrust verbeteren.
Voor- en nadelen van een siësta.
In het noorden van Europa zijn we gewend om vroeg naar het werk te vertrekken om daar dan veel uren geconcentreerd te werken. En vaak onvoldoende tijd te nemen om uitgebreid te lunchen of wat te ontspannen. Gehaast gaat iedereen dan na het werk naar huis, vaak moet er onderweg nog boodschappen gedaan worden of kinderen opgehaald. Om dan toch redelijk laat weer thuis te komen, voor eten te moeten zorgen en de rest van de avond nodig te hebben om te bekomen en wat te ontspannen.
Door een lange middagpauze of siesta met powernap te nemen, deel je de dag in twee gedeeltes en kan je je energie tijdig weer bijladen. Zo heb je weer genoeg energie om weer aan de slag te gaan en ben je ’s avonds niet zo uitgeput van een lange werkdag. In een heet klimaat is het ook niet zo verstandig om hard te werken tijdens de warmste uren van de dag. Een middagdutje is dan beslist niet onverstandig.
Er zitten ook nadelen aan de Spaanse siësta. Men is veel tijd kwijt met heen en weer naar huis reizen voor een kort middagslaapje. Hierdoor is de werkdag pas later ten einde. Er blijft dan ’s avonds minder tijd over voor het gezin of voor een actief sociaal leven.
Dit houdt natuurlijk niet in dat alle Spanjaarden tijdens de siesta gaan slapen. Maar wel dat men even de tijd voor zichzelf neemt door naar huis te gaan (indien mogelijk), uit eten te gaan of gewoon even een wandeling te maken en tot rust te komen.
Als je de tijd voor een middagdutje voor andere dingen gaat gebruiken, zul je ’s avonds wel vermoeider zijn. Heel wat Spanjaarden komen heel wat slaap tekort doordat ze later naar bed gaan door later aan hun avond te beginnen.
Door de jaren heen is de siësta wel een beetje veranderd. Als eerder bijna iedereen gebruik maakte van dit middagdutje, is dat nu niet meer zo vanzelfsprekend. Doordat grote multinationals of andere bedrijven gewoon doorwerken of open blijven in de namiddag, kan ook niet iedereen meer gebruik maken van een lange middagpauze. Daarnaast is het in het noorden van Spanje niet altijd zo warm dat het nodig is om een dutje te doen en zo ook de warmte even te ontlopen. Deze tijd wordt dan voornamelijk gebruikt om even met de familie en de kinderen op te trekken.
Tips voor een goede/verkwikkende/gezonde siesta
- Let erop dat je niet te laat aan je siësta begint. Het ideale tijdstip is ergens tussen 14 en 16u.
- Vermijd het drinken van koffie of andere cafeïne-houdende dranken bij de lunch of in de uren voor je powernap.
- Maak als het kan de omgeving wat donker, doe de gordijnen of (rol)luiken dicht en het licht uit.
- Zorg dat het stil en rustig is, dus laat geen tv of radio aanstaan. Geluiden rondom je werken storend voor je hersenen en die helpen je nu net om voor het gunstige effect van een siësta te zorgen.
- Zet ook je mobiele telefoon, huistelefoon, tablet, computer, enz. uit tijdens je siësta. Het is belangrijk om eventjes helemaal de tijd voor jezelf te nemen en niet gestoord of gewekt te worden.
- Probeer je zo comfortabel mogelijk te installeren of als het kan helemaal te gaan liggen.
- Houd de siesta kort, maximum 30 minuten, zodat je wakker wordt voordat je in je diepe (REM) slaap komt. Anders wordt goed terug wakker geraken en opstaan daarna veel lastiger. Onderzoek heeft aangetoond dat een kort middagdutje verkwikkend en activerend werkt. Slaap je langer, dan komt je lichaam in de REM-slaap en als je daaruit ontwaakt, duurt het langer om echt terug alert en actief te worden.
Gaat de Siesta afgeschaft worden in Spanje?
Door Europese regels is het algemeen houden van de siësta in Spanje onder druk komen te staan. Veel bedrijven willen bovendien niet van ’s ochtends 9u tot ’s avonds 21u open blijven, wat wel zo is/was met een siësta als onderbreking.
De Europese regelgeving probeert om Spanje onder druk te zetten om deze gewoonte af te schaffen. Het Internationale zaken doen met Spanje kost extra veel tijd en aanpassing door de lange pauzes tijdens de siësta. In andere Europese landen wordt gewoon gewerkt in de namiddag en als men dan wil telefoneren of op antwoord wacht van een zakenrelatie in Spanje dan is het onhandig dat ze de hele namiddag niet bereikbaar zijn en pas terug aan het werk gaan als de zakenlui in andere landen aan het einde van hun werkdag zijn. Europa vindt dus dat de siësta van de Spanjaarden erg slecht is voor de economie.
De Spaanse Overheid is van mening dat de siësta bevordelijk is voor de gezondheid. Men gaat ervan uit dat rust even belangrijk is in het leven als eten, drinken en ademhalen. Men brengt een derde van de tijd in rust door en een mens bereikt de hoogste lichaamstemperatuur rond drie uur ’s middags. Dan dient men te rusten. Het zal dan ook nog wel enige tijd duren voor de gewoonte van een lange siësta in Spanje zal veranderen.
De levensverwachting in Spanje is hoog in vergelijking met veel andere landen. De gezonde levensstijl van de Spanjaarden zal hier zeker aan bijdragen. Het Mediterrane voedingspatroon speelt daarin ook wel mee. Maar ook de siësta speelt daarin een rol en zorgt ervoor dat mensen meer ontspannen de dag doorkomen en met meer energie hun werkdag kunnen voltooien. Bovendien zou het ook bevorderlijk zijn voor een goede en efficiëntere nachtrust.
Als de algemene siesta zou verdwijnen in Spanje, zou dat voor de Spanjaarden vooral het verdwijnen van een eeuwenoude traditie en een deel van hun cultuur zijn. Deze afschaffing zou dan misschien wel gunstig kunnen zijn voor de economie, maar zal volgens de Spanjaarden zeker niet bijdragen aan het verkrijgen van meer eenheid en samenhorigheid in Europa.
Last Updated on 17-12-2022 by Anbaco
